2 juli 2015 - Joep Meddens

Porno op het adres van een oude basisschool

Vorige week viel in diverse online media dit bericht op http://www.ed.nl/regio/geldrop-e-o/geldrop-mierlo/pornosite-kaapt-website-geldropse-basisschool-1.5022376 (zie ook: http://nos.nl/artikel/2042960-pornosite-lijft-website-basisschool-in.html).Basisschool De Vlinder, voorheen bekend als basisschool De Windroos, had een probleem. Nadat de naam van de school was gewijzigd van De Windroos in De Vlinder, was de domeinnaam www.bs-windroos.nl niet meer nodig. De registratie werd niet verlengd, verdween van de radar en dat was dat. Dacht de basisschool tenminste.

Handel

‘Dat is toch zonde’, moet een handige internetondernemer hebben gedacht. Zo’n domeinnaam is immers bekend bij (onder meer) Google en er linken allerlei andere pagina’s naar toe. Dergelijke betrouwbaarheid zorgt (tijdelijk) voor hogere rankings in zoekresultaten en dus voor meer hits. Begin je met een geheel nieuwe naam, dan moet al die ‘goodwill’ vanaf de bodem worden opgebouwd. Logisch dus, dat er een markt is voor tweedehands domeinnamen.Maar ja, wat nu als je als voormalige eigenaar de nieuwe website die onder jouw oude domeinnaam hangt onder ogen krijgt en wat je ziet bevalt je niet? Dat gebeurde De Vlinder, die de oude basisschoolsite gekoppeld zag aan een pornosite. Geen gelukkige combinatie. Offline gebeurde onlangs iets soortgelijks, toen de Leidse ondernemer Hans van Veen (“IJzersterk in schadewerk”) zijn oude bedrijfsbusje ineens zag deelnemen aan de Jihad in Syrië (lees het bericht hier).

Juridische stappen

De directie van de basisschool benaderde de nieuwe eigenaar van de domeinnaam, maar dat leverde niets op. De school liet weten “juridische stappen” te overwegen. Maar wat kun je eigenlijk doen in zo’n geval?MerkIndien er naast de domeinnaam ook een merk is geregistreerd, is het denkbaar dat dat wordt ingeroepen. Worden op de nieuwe website dezelfde of soortgelijke diensten aangeboden als op de oude, dan is dat een merkinbreuk. Ook indien er gebruik wordt gemaakt van het merk voor iets totaal anders kan dat verboden zijn. Dan moet het gebruik schadelijk en deloyaal zijn aan de merkhouder. Als de basisschool een merk zou hebben gehad, dan zouden ze op deze grond een goede kans maken op een verbod. De school zou dan ook kunnen overwegen om een procedure te starten bij de SIDN, die de Nederlandse domeinnamen registreert. Zo zou de school eventueel de domeinnaam terug kunnen krijgen.Onrechtmatige daadMaar niet iedere school heeft natuurlijk een merk. Alleen al omdat basisschool de Vlinder haar naam heeft gewijzigd en (dus) niet meer de naam De Windroos en online bs-dewindroos.nl voert, is een beroep op de Handelsnaamwet hier ook geen optie (als de school al zou kunnen aantonen dat ze een onderneming drijft).Dan blijft over het algemene leerstuk van de onrechtmatige daad. Wie handelt in strijd met de zorgvuldigheid die in het maatschappelijk verkeer betamelijk is en daarmee een ander schade berokkent, handelt onrechtmatig.De school zal dus moeten aantonen – simpel gezegd – dat het niet aangaat om de oude domeinnaam van een basisschool en de daaraan gekoppelde goodwill te gebruiken voor een handel in porno. Een handel bovendien, die met de betreffende naam verder weinig van doen lijkt te hebben. De school zal ook duidelijk moeten maken hoe zij daardoor geschaad wordt.“Moeders noemen dat ‘asociaal’ en verschrikkelijk’.” volgens nieuwssite nieuws.nl (kennelijk onthielden vaders zich van commentaar). Maar levert de ontzetting en verontwaardiging ook daadwerkelijk (reputatie)schade op? Melden zich bijvoorbeeld minder leerlingen aan vanwege de associatie met porno? Op zichzelf heeft een basisschool natuurlijk wel een zeker belang om de ouders van haar leerlingen te vrijwaren van beelden die hen schokken wanneer ze denken de website van de school te bezoeken. Maar of een rechter dat voldoende acht?

Eigenaar verstopt zich

Inmiddels lijkt er ook een praktisch probleem ontstaan te zijn. De eerste uren na het verschijnen van de berichten in de media was de site onbereikbaar. Inmiddels is dat niet meer het geval, en kan de site weer bekeken worden. Het register van sidn.nl meldt echter dat de registratie inmiddels op naam staat van Versio B.V. Dat is een hostingbedrijf, dat voor “vijf euro eenmalig” anonieme hosting aanbiedt. Het is dus niet duidelijk wie er nu moet worden aangeschreven.  Volgens vast jurisprudentie (Lycos/Pessers) kan de school de provider vragen om de adresgegevens te verstrekken. Iets soortgelijks gebeurde onlangs in de wraakporno-zaak tegen Facebook. In de praktijk betekent dit wel een extra horde voor de school.Als de eigenaar uiteindelijk weer te voorschijn komt en in Nederland gevestigd blijkt, of als de basisschool kan aantonen dat het onrechtmatige gebruik van de domeinnaam (ook) in Nederland plaatsvindt, is de Nederlandse rechter bevoegd in een zaak tussen de school en de nieuwe eigenaar van de domeinnaam.

En nu?

Voor scholen die overwegen hun naam te wijzigen en die geen risico willen nemen is het beste advies om de oude domeinnaam nog enkele jaren aan te houden, totdat de domeinnaam geen waarde meer heeft. Dat kost hooguit enkele tientjes en voorkomt dat derden met de goodwill van de domeinnaam aan de haal gaan. Gedane zaken nemen echter geen keer. Basisschool de Vlinder zal zich nu tot de hostingprovider kunnen wenden en daarna tot de eigenaar van de website. Overigens zou de Vlinder ook eens kunnen rondvragen bij de Nederlandse bassischolen die “De Windroos” heten: misschien vinden die dit ook onwenselijk en helpt het om de krachten te bundelen (bijvoorbeeld vanwege de handelsnaam). Het alternatief is dat de school na beraad afziet van de juridische stappen.